Korte spiervezels en lange spiervezels.
De verschillen tussen typische sprinters (kracht) en typische duursporters (uithoudingsvermogen) zijn zichtbaar in de spieren van een atleet,” verduidelijkt voormalig universitair docent aan de VU, Stephan van der Zwaard. Lange spiervezels passen bij het stereotype beeld van een tengere duursporter, zoals langeafstandsloper Sifan Hassan. Een typische sprinter, zoals Lieke Klaver, heeft korte spiervezels. Het combineren van deze twee spiereigenschappen is uitdagend, maar het is cruciaal om goed te presteren in sporten als roeien. Sprint- en krachttraining bevorderen de ontwikkeling van grote en dikke spieren, terwijl duurtraining de groei van dunne en lange spieren stimuleert. Een oplossing om toch goed te zijn in zowel sprinten als in duurinspanningen is om lange spiervezels te laten groeien met duurtraining. Zo behouden de spiervezels toch voldoende spiervolume. Het is een zoektocht naar effectieve technieken en verbanden in trainingsmethoden die invloed hebben op de roeiprestaties. Eerder onderzoek aan de VU naar wielrenners liet zien dat de oplossing mogelijk ligt in specifieke trainingsmethoden. Nu is het de beurt aan 25 olympische roeisters.
“Sprint- en krachttraining ontwikkelen grote en dikke spieren terwijl duurtraining de groei van dunne en lange spieren stimuleert.
Prestatieverbetering van vijf procent.
Negentien roeisters volgden gedurende acht weken een algemeen voorbereidingsprogramma dat bestond uit zowel uithoudings- als weerstandstraining. Daarna werden zeven roeisters gedurende zestien weken onderzocht tijdens de competitieve voorbereiding, waarbij uithoudings- en weerstandstraining werden gecombineerd met extra plyometrische belasting. Het volume van de vastus lateralis-spier, de fysiologische dwarsdoorsnede, de lengte van de spierbundels en de hoek van de spiervezels ten opzichte van de pees werden gemeten met behulp van 3D-echografie. De output op de roeimachine werd gemeten door het gemiddelde vermogen voor en na de 16 weekse trainingsperiode in de laatste 4 minuten van een stapsgewijze test te bepalen. Tijdens de algemene voorbereiding zonder plyometrische belasting verbeterde de output op de roei-ergometer met ongeveer 2%, terwijl de lengte van de spieren met ongeveer 5% afnam. Tijdens de competitieve voorbereiding met plyometrische training nam de output op de roei-ergometer verder toe met circa 5%. Hoewel er geen significante veranderingen zijn waargenomen in de spierstructuur (morfologie), waren er wel waarneembare verschillen in de spierlengte (+13%), de pennatiehoek van de spiervezels (-9%), en het spiervolume (+8%). Dit suggereert dat de toename van de spiervezellengte wordt veroorzaakt door plyometrische training. Interessant is dat zelfs bij zeer goed getrainde roeisters aanzienlijke veranderingen werden waargenomen in de spieren tijdens de competitieve voorbereidingsfase, met aanzienlijke variatie tussen de zeven roeisters.
Contact
- Hoogleraar moleculaire en toegepaste inspanningsfysiologie Richard Jaspers: r.t.jaspers@vu.nl
- Human Movement Scientist en programmamanager Sport en Presteren Mathijs Hofmijster: m.hofmijster@vu.nl.
